عمليات بيت المقدس2


عمليات بيت المقدس ۲ با رمز يا زهرا (س) در محور ارتفاع قميش - سليمانيه به صورت گسترده در تاريخ ۲۵/۱۰/۱۳۶۶ به فرماندهي سپاه انجام شد.
اين عمليات كه تا دوم بهمن همان سال به طول انجاميد درمنطقه عمومي ارتفاعات قميش و سليمانيه آغازشده بود . فرماندهي عمليات يادشده را كه ازنوع تك گسترده بود، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به عهده داشت . درحالي كه تلاش هاي ايران براي يافتن ضمانتي درجهت دستيابي به حقوق خود در مفاد قطعنامه 598 شوراي امنيت به نتيجه اي نرسيده بود رزمندگان سپاه اسلام برآن شدند تا ضمن يك عمليات گسترده درمنطقه اي كوهستاني و سرد دشمن بعثي را درمنگنه اي جنگي قراردهند . دراين عمليات رسته هاي پياده، زرهي وتوپخانه ايران حضور داشتند و عراق نيز رسته هاي پياده، زرهي، كماندويي و گارد را نيز به همراه داشت . در عمليات بيت المقدس 2 بيش از 2500 نفر از افراد دشمن كشته و يا زخمي شدند . همچنين در اين ميان 785 نفر از افراد دشمن به اسارت نيروهاي خودي در آمدند . بر اثر اين عمليات تعداد 15 تانك و نفربر دشمن منهدم و بيش از سي تانك و نفربر و همچنين ادوات سنگين و سبك و مهندسي دشمن نيز به غنيمت نيروهاي اسلام در آمد .
اين عمليات دومين عمليات لشكر 10 (بعد از عمليات والفجر 4) در طول هشت سال دفاع مقدس در منطقه غرب كشور در فصل زمستان بود،‌كه بعضي روزهاي آن دما به 20 درجه زير صفر هم مي‌رسيد عقبه لشكر در اين عمليات از اهواز به سنندج و پادگان امام علي (عليه السلام) منتقل شد و گردانها جهت سازماندهي و آموزش به "اردوگاه قائم مابين شهر مياندوآب و مهاباد " منتقل شدند .
قرارگاه تاكتيكي لشكر در موقعيت صف "پشت ارتفاعات قشن " دائر شد و كارهاي شناسايي را شروع نمود . نيروهاي لشكر در اين عمليات مي بايست از رودخانه قله چولان عبور مي كردند و ادامه مسير تا زير ارتفاعات قميش كه پوشيده از برف بود را ادامه ميدادند . با كمك تيم راپل پادگان امام علي (عليه السلام) تهران (تيم برادر ميرجاني) در شرايط بسيار سخت و خطرناك، و بصورت ابتكاري، با سيم بكسل و ابزارهاي لازم پلي را بر روي رودخانه خروشان نصب نمودند نظر به اينكه احداث پل به صورت ضربتي و با حد اقل امكانات صورت گرفته بود (در زير پاي دشمن) و طول آن به بيش از 200 متر مي‌رسيد و ارتفاع تا لبه آب رودخانه بيش از 40 متر بود جهت رعايت احتياط ظرفيت عبوري را حداكثر 10 نفر مشخص نمودند و 10 نفر 10 نفر از پل عبور مي كردند و همين مسئله باعث طولاني شدن عبور گردانها از پل مي شد .
احداث اين پل باعث شد تا يكي از يگانهاي همجوار لشكر (لشكر 31 عاشورا) جهت عبور گردانهايش از اين پل استفاده نمايد . لشكر در اين عمليات در 2 مرحله وارد عمل شد و جمعا 11 گردان پياده و 12 گردان پشتيباني رزم وارد عمل كرد و اهداف از پيش تعيين شده را تصرف نمود و بعد از تثبيت اهداف تصرف شده،‌حدود يك ماه پدآفند منطقه را به عهده داشت. از شهداي شاخص لشكر در اين عمليات مي توان به شهيد اجمد آجرلو، شهيد علي اصغر صادقي، شهيد محسن درودي و شهيد محمد صادق رفعت اشاره نمود . د ر اين عمليات گردان حضرت علي اكبر (ع) با استعداد 2 گروهان نصر و فجر و دسته ويژه وظيفه تك به منتهي اليه ارتفاع قميش و نيز تامين موقعيت هاي ظفر را بعهده داشت. از شهداي شاخص گردان در اين عمليات مي توان به شهيد سرافراز مهدي عين اللهي، شهيد بزرگوار يوسفعلي جلالي، شهيد عزيز رحمن كيان، شهيد عزيز مصطفي اعتصامي و.. اشاره نمود. در طي همين عمليات بود كه برادر جانباز حسين بخشي زاده قطع نخاع شده و برادر مصطفي بابايي نيز بشدت از ناحيه سر مجروح شده به افتخار جانبازي نائل آمدند.
نيروي زميني سپاه‌پاسداران به عبور از موانع طبيعي و مصنوعي بسيار سخت از قبيل كوه‌هاي صعب‌العبور پوشيده از برق رودخانه خروشان قلاچولان ميادين متعدد مين، تله‌هاي انفجاري، سنگرهاي كمين و سيم‌هاي خاردار يورش بي‌امان خود را به موضع دشمن آغاز مي‌كنند.

عمليات‌ در اوج‌ سرماي‌ زمستان‌ كردستان‌
دسترسي‌ به‌ ارتفاع‌ «گرده‌رش» با عمليات‌ نصر8 ميسر شد و امكان‌ عبور از رودخانه‌ «قلعه‌چولان» و ورود به‌ غرب، پيشروي‌ به‌ سمت‌ شمال‌ و جنوب‌ منطقه‌ را فراهم‌ آورده‌ بود، ضمن‌ آنكه‌ با عمليات‌ نصر4 و تصرف‌ شهر «ماووت» نيز امكان‌ اجراي‌ عمليات‌ در جناح‌ چپ‌ منطقه، شامل‌ شرق‌ رودخانه‌ قلعه‌ چولان‌ پديد آمده‌ بود.

اين‌ نتايج‌ سبب‌ گرديد تا شرايط‌ لازم‌ براي‌ اجراي‌ عمليات‌ بيت‌ المقدس‌2 در شمال‌ سليمانيه‌ فراهم‌ شود.

عمليات‌ بيت‌ المقدس‌2 با رمز «يا زهرا(سلام‌ الله‌ عليها)» در ساعت‌1 و15 دقيقه‌ 25 دي‌ ماه‌1366 براي‌ آزادسازي‌ ارتفاعات‌ غرب‌ شهر ماووت‌ عراق‌ درمنطقه‌اي‌ به‌ وسعت‌130 كيلومترمربع‌ آغاز شد و در سخت‌ترين‌ وضعيت‌ جوي‌ در ميان‌ برف‌ و سرما توسط‌ يگان‌هاي‌ سپاه‌ ادامه‌ پيدا كرد. يگان‌هاي‌ خودي‌ علاوه‌ بر مشكلاتي‌ كه‌ براي‌ استقرار داشتند، هنگام‌ پيشروي‌ و رسيدن‌ به‌ مواضع‌ دشمن‌ نيز با دشواري‌هاي‌ بسياري‌ مواجه‌ بودند، چنان‌ كه‌ رزمندگان‌ مسيرهاي‌ طولاني‌ را به‌ مدت‌6 تا8 ساعت‌ در ميان‌ برف‌ و كوهستان‌ طي‌ مي‌كردند و تراكم‌ برف‌ در برخي‌ محورها سبب‌ گرديده‌ بود تا نيروها علاوه‌ بر دشمن، به‌ نوعي‌ با طبيعت‌ و سرماي‌ كشنده‌ منطقه‌ نيز مبارزه‌ كنند. عمليات‌ بيت‌ المقدس‌2 در دو مرحله‌ طرح‌ريزي‌ شده‌ بود. در مرحله‌ اول‌ قرار بود ارتفاعات‌ «يولان»، «دست‌هرمدان»، يالهاي‌ «كوجارو» و «الاغلو» تصرف‌ شده‌ و سپس‌ در مرحله‌ دوم‌ پيشروي‌ به‌ سوي‌ كوه‌هاي‌ «مركبه» و «قيوان» ادامه‌ پيدا كند.

اين‌ عمليات‌ گر چه‌ در مرحله‌ دوم‌ متوقف‌ گرديد، اما نتايج‌ خوبي‌ را براي‌ رزمندگان‌ اسلام‌ به‌ همراه‌ داشت. در بيت‌ المقدس‌2 بيش‌ از40 ارتفاع‌ از جمله‌ «اورال»، «كلاله»، «هرمدان»، «بين‌ دورا»، «شيخ‌ محمد» و يولان‌ و چند روستاي‌ منطقه‌ آزاد شد و دهها دستگاه‌ تانك‌ و نفربر، ده‌ها قبضه‌ خمپاره‌انداز و ضدهوايي، ده‌ها دستگاه‌ خودروي‌ نظامي‌ و مهندسي‌ و2 رادار رازيت‌ منهدم‌ شد. عراق‌ در اين‌ عمليات‌5 تيپ‌ و گردان‌ خود را از دست‌ داد و تعداد كشته‌ و زخمي‌ها و اسراي‌ دشمن‌ بالغ‌ بر5400 نفر بود.

غنايم‌ اين‌ عمليات‌ عبارت‌ بود از 15 دستگاه‌ تانك‌ و نفربر زرهي،76 قبضه‌ خمپاره‌انداز و17 قبضه‌ توپ‌ ضدهوايي،75 دستگاه‌ خودرو، تعداد زيادي‌ انواع‌ دستگاه‌هاي‌ مخابراتي، مقدار زيادي‌ انواع‌ سلاح‌ سبك‌ و مهمات.

موقعيت منطقه
نيروي زميني سپاه‌پاسداران به عبور از موانع طبيعي و مصنوعي بسيار سخت از قبيل كوه‌هاي صعب‌العبور پوشيده از برق رودخانه خروشان قلاچولان ميادين متعدد مين، تله‌هاي انفجاري، سنگرهاي كمين و سيم‌هاي خاردار يورش بي‌امان خود را به موضع دشمن آغاز مي‌كنند.

عرض اين رودخانه 40 متر است كه رزمندگان در برودت بالاي منطقه غرب از ميان آبهاي خروشان آن عبور مي‌كنند. درحالي كه براثر بارندگي شديد، رودخانه قلاچولان طغيان كرده بود و 5/1 متر برف نيز منطقه را سفيدپوش كرده بود.

***
با هجوم رزمندگان اسلام، نيروهاي عراقي مستقر در ارتفاعات مشرف بر شهر ماووت، پس از دادن تلفات زياد و انهدام چندين دستگاه تانك و نفربر، تداد زيادي دستگاه‌هاي مهندسي، 40 دستگاه خودرو، 20 قبضه خمپاره‌انداز، راه فرار را درپيش مي‌گيرند. يگان مهندسي ـ رزمي با توجه به موقعيت كوهستاني منطقه و بالطبع صعب‌العبور بودن آن، در عمليّات نصر 8 براي تدارك رزمندگان جاده‌اي را احداث كرده بود از نيروهاي عمل‌كننده در عمليّات بيت‌المقدس 2 با استفاده از آن جاده، از توان رزمي بالاتري برخوردار مي‌شدند.

قواي اسلام پس از درهم‌كوبيدن تيپهاي 83 و 603 پياده، گردان يكم تيپ 412، يك گردان تانك، يكم تيپ 81، كماندويي لشكر 39 و گردان 53 توپخانه عراق، موضاع آنها را تسخير مي‌كنند كه تعداد زيادي كشته، زخمي و اسير از آنها برجاي‌مي‌ماند. بدين‌ترتيب، دشمن از ارتفاعات غربي مشرف بر شهر ماووت عقب رانده مي‌شود.

رزمندگان اسلام با حمله به نيروهاي دشمن در دشت‌جنوبي ماووت و شكستن خطوط دفاعي آنها، تا عمق سه كيلومتري پيشروي و تعدادي از نيروهاي دشمن را كشته و زخمي مي‌كنند و نفرات باقيمانده از دشمن به مناطق اطراف مي‌گريزند. طي تهاجم رزمندگان اسلام در اين دو محور، علاوه بر كشته و زخمي‌شدن 1500 نفر و اسارت 550 تن از جمله 30 افسر و 100 درجه‌دار دشمن، 29 ارتفاع، 5 روستا و 110 كيلومتر مربع از سرزمينهاي عراق آزاد مي‌شود. با روشنايي هوا،‌اهداف از پيش تعيين شده در اين عمليّات، حاصل مي‌شود و سربازان شكست‌خوردة عراق چشم اميد خود را به آسمان مي‌دوزند تا با كمك نيروي هوايي مانع پيروزي قواي اسلام شوند، امّا بارش برف مانع پرواز هر هواپيمايي مي‌شود.

زمندگان اسلام پس از دفع هر نوع تحركي از سوي دشمن، به تثبيت موقعيت خود مي‌پردازند. با وارد شدن نيروهاي كمكي به منطقه، مقدمة هجوم دوباره فراهم مي‌آيد. مرحله‌دوّم عمليّات دومين مرحلة اين عمليّات در تاريخ 27/10/66 و در شرايط سخت سرما و يخبندان منطقه به مرحلة اجرا درمي‌آيد و در ساعات اوليه، تيپ 1 كماندويي از سپاه يكم، تيپ 3 نيروي مخصوص گارد رياست جمهوري و گردان كماندويي از لشكر 41 عراق مورد تهاجم سخت قرار مي‌گيرند و ضربات جبران ناپذيري بر آنها وارد مي‌آيد.

در اين مرحله درة مهم قاميش همراه با ارتفاعات 1100، 1155، 1286، 1837 و 1787 آزاد مي‌شوند و علاو بر 2000 كشته و زخمي، 200 تن ديگر به اسارت رزمندگان در‌مي‌آيند كه بدين ترتيب از ابتداي عمليّات، تلفات ارتش عراق به 3500 كشته و زخمي و تعداد اسرا به 750 تن مي‌رسد.

مرحله‌ سوّم رزمندگان نيروي زميني سپاه پاسداران پس از پاتكهاي عراق در مرحله دوّم اين عمليّات در شرايط سخت سرما و يخبندان منطقه با قلبي مملو از عشق و اراده‌اي پولادين از رودخانة عريض و خروشان ذاب‌الصغير و ديگر موانع مي‌گذرند و بر دشمن يورش مي‌برند و طي نبردي بي‌امان بيش از 500 تن از نيروهاي دشمن را كشته يا زخمي مي‌كنند و تعداد 150 نفر از آنها را به اسارت درمي‌آورند. طي اين حمله، قلة 1775 از ارتفاعات ويسي، و يال ارتباطي و قله ارتباطي ويولان به ويسي آزاد مي‌شوند. شهر قلعه‌ديزة عراق به همراه روستاهاي گناو، عسياوي و كنگاوي در ديد مستقيم رزمندگان و جادة اصلي پاسگاه گناو به قلعه‌ديزه در تيررس آنها واقع مي‌شود.

همچنين چند روستا و ارتفاع مهم كركوك (مرتفع‌ترين قلة منطقه) به تصرف رزمندگان در مي‌آيند و نيز رزمندگان موفق مي‌شوند مقادير قابل توجهي جنگ‌افزار و وسايل تداركاتي و نظامي را به غنيمت بگيرند و بخش زيادي از آنها را منهدم سازند. دشمن شكست خورده به خاطر شرايط نامساعد جوّي موفق نمي‌شود از نيروي هوايي خود استفاده كند و تنها اميد و اتكايش به نيروهاي پياده است كه با جمع‌آوري نيروهاي پراكنده، چند پاتك پياپي را به اجرا در مي‌آورد.

تمام پاتكهاي دشمن با مقابله و عكس‌العمل ضد‌پاتك رزمندگان دفع شده و دشمن پس از دريافت ضربات سخت، به عقب رانده مي‌شود. درحالي كه نيروهاي عراق به خاطر تحمل تلفات و خسارات متعدد، ناتوان و فرسوده است و فرصت هرگونه تعرض و تصميم‌گيري از آنها سلب‌شده‌است، راديو بغداد دم از پيروزي مي‌زند و به نيروهاي عراقي كه تا عمق 40 كيلومتري خاك خود عقب نشسته‌اند درود مي‌فرستد. اين تمجيدها و تحسين‌ها، نمي‌تواند روحيه از دست‌رفته سربازان وحشت‌زدة عراق را بازگداند.



نتايج عمليّات مناطق آزاد‌شده:

آزادسازي بيش از 40 ارتفاع از جمله ارتفاعات اورال، گلاله، هرمدان، بين دورا، شيخ محمّد و يولان. آزادي چندين روستاي منطقه. يگانهاي منهدم‌شدة دشمن: تيپهاي 83 و 603 پياده. تيپ 81. تيپ 1 كماندويي از سپاه اول. تيپ 3 نيروي مخصوص گارد رياست جمهوري. گردانهاي كماندويي لشكر 41. گردان كماندويي لشكر 39. گردان 53 توپخانه. يك گردان تانك. گردان 1 از تيپ 412.

تجهيزات منهدم شدة دشمن:
دهها دستگاه تانك و نفربر. دهها قبضه خمپاره‌انداز و ضدهوايي. دهها دستگاه خودرو نظامي و مهندسي. غنايم: 15 دستگاه تانك و نفربر. 76 قبضه خمپاره‌انداز. 17 قبضه توپ ضدهوايي. 75 دستگاه خودرو. تعداد زيادي انواع دستگاههاي مخابراتي. مقدار زيادي انواع سلاح سبك و مهمات. تعداد كشته و زخمي دشمن: بيش از 4500 نفر. تعداد اسرا: 900 نفر.
اين عمليات دومين عمليات لشكر 10 (بعد از عمليات والفجر 4) در طول هشت سال دفاع مقدس در منطقه غرب كشور در فصل زمستان بود ،‌كه بعضي روزهاي آن دما به 20 درجه زير صفر هم مي رسيد.

عقبه لشكر در اين عمليات از اهواز به سنندج و پادگان امام علي (عليه السلام) منتقل شد و گردانها جهت سازماندهي و آموزش به "اردوگاه قائم مابين شهر مياندوآب و مهاباد " منتقل شدند.

قرارگاه تاكتيكي لشكر در موقعيت صف "پشت ارتفاعات قشن " دائر شد و كارهاي شناسايي را شروع نمود . نيروهاي لشكر در اين عمليات مي بايست از رودخانه قله چولان عبور مي كردند و ادامه مسير تا زير ارتفاعات قميش كه پوشيده از برف بود را ادامه ميدادند.

با كمك تيم راپل پادگان امام علي (ع) تهران (تيم برادر ميرجاني ) در شرايط بسيار سخت و خطرناك ، و بصورت ابتكاري ، با سيم بكسل و ابزارهاي لازم پلي را بر روي رودخانه خروشان نصب نمودند نظر به اينكه احداث پل به صورت ضربتي و با حد اقل امكانات صورت گرفته بود (در زير پاي دشمن ) و طول آن به بيش از 200 متر مي‌رسيد و ارتفاع تا لبه آب رودخانه بيش از 40 متر بود جهت رعايت احتياط ظرفيت عبوري را حداكثر 10 نفر مشخص نمودند و 10 نفر 10 نفر از پل عبور مي كردند و همين مسئله باعث طولاني شدن عبور گردانها از پل مي شد.

احداث اين پل باعث شد تا يگانهاي همجوار لشكر (لشكر 31 عاشورا ) جهت عبور گردانهايش از اين پل استفاده نمايد . لشكر در اين عمليات در 2 مرحله وارد عمل شد و جمعا 11 گردان پياده و 12 گردان پشتيباني رزم وارد عمل كرد و اهداف از پيش تعيين شده را ثصرف نمود و بعد از تثبيت اهداف تصرف شده ،‌حدود يك ماه پدافند منطقه را به عهده داشت .

عمليات نصر 8 و تصرف ارتفاع گرده‌رش در غرب رودخانه قلعه چولان سرپل زمينه مناسبي را براي انجام عمليات بيت‌القدس 2 فراهم ساخت. ضمن اين كه با علميات نصر4 و تصرف ماووت نيز امكان اجراي عمليات در جناح چپ منطقه فراهم شد و موفقيت حاصل از سلسله عمليات انجام شده در منطقه شمالغرب سبب گرديد تا شرايط لازم براي اجراي عملياتي بزرگ در شمال سليمانيه فراهم شود. عمليات بيت‌المقدس2 در شرايط جوي نامناسب بايستي جوي نامناسب بايستي انجام مي‌شد. به علاوه، از نظر وضعيت زمين، عقبه، انطباق روحيه فرماندهان و رزمندگان با محيط شمال‌غرب و مسائلي از اين دست، از جمله مشكلات اجراي عمليات بود.

اهداف و طرح مانور:

منطقه عملياتي بيت‌المقدس2 در شمال سليمانيه قرار داشت و شامل منطقه عمومي دشت هرمدان و ارتفاعات ويولان، گوجار، قميش، دولبشك، الاغلو و ارتفاع آمدين مي‌شد. اين عمليات به منظور پيشروي به سمت جنوب و غرب منطقه عملياتي و با هدف نزديك شدن به شهر سليمانيه و سد دوكان در منطقه قلعه ديزه طرح ريزي شد.

اين اهداف در چند مرحله تحقق مي‌يافت. در مرحله اول، بايد ارتفاعات ويولان، دشت هرمدان، يال‌هاي ابتداي ارتفاع گوجار و يال‌هاي مقابل اين ارتفاع كه بر ارتفاع و تنگه الاغلو تسلط داشت، و نيز ارتفاعات الاغلو، قميش و دولبشك به همراه تنگه دولبشك - الاغلو تصرف مي‌شد. در مرحله دوم، بنا به وضعيت موجود، نيروها بايستي به طرف ارتفاعات موكبه و قيوان پيشروي مي‌كردند؛ و سپس در مرحله سوم، عمليات به سمت دوكان ادامه مي‌يافت. البته، مراحل دوم و سوم عمليات، در صورتي انجام مي‌شد كه وضعيت دشمن و زمان بندي دست‌يابي به اهداف مرحله اول، طبق برنامه‌ تعيين شده پيش‌ مي‌رفت و خللي در آن ايجاد نمي‌شد.

سازمان رزم:

وضع خاص جغرافيايي منطقه و وجود رودخانه‌ قلعه چولان ميان ارتفاع آمدين و ارتفاعات دولبشك، الاغلو و قميش، عملاً منطقه عمليات را به دو محور جداگانه تقسيم مي‌كرد، به همين دليل، جهت آماده‌سازي و انجام عمليات در منطقه، دو قرارگاه در نظر گرفته شد.

علاوه بر اين، كثرت يگان‌هاي عمل‌كننده ايجاد مي‌كرد، تا هدايت عمليات به طور جداگانه‌ به عهده‌ دو فرمانده و دو قرارگاه گذاشته شود. بنابراين، قرارگاه‌هاي نجف و قدس براي آماده‌سازي و انجام عمليات بيت‌المقدس2 انتخاب شدند. قرارگاه نجف در محور قميش و قرارگاه قدس در محور آمدين، اقدامات خود را آغاز كردند.

در محور آمدين، قرارگاه قدس با استعداد 47 گردان و با يگان‌هاي زير كار شناسايي و آماده‌سازي منطقه را آغاز كرد:

    لشكرهاي 10 سيد‌الشهدا، با 15گردان؛ 27 حضرت‌ رسول‌(ص) با هشت گردان؛ 31 عاشورا با هشت گردان؛ 32انصارالحسين با هفت گردان؛ 52 قدس با پنج گردان؛ 57حضرت ابوالفضل(ع) با چهار گردان و تيپ زرهي 20رمضان با دوگروهان تانك خشايار. در محور قميش نيز، قرارگاه نجف با استعداد 57 گردان و با تركيبي از يگان‌هاي زير اقدامات شناسايي و آماده‌سازي منطقه را آغاز كرد: لشكر‌هاي 5نصر با 12گردان؛ 21 امام‌رضا(ع) با 10 گردان؛ 55شهدا، با شش گردان و تيپ‌هاي12قائم(عج) با پنج گردان؛ 18 الغدير با پنج گردان؛ 35 امام حسن(ع) با هشت گردان؛ 48 فتح با پنج گردان.

در مجموع، استعداد دو قرارگاه با حضور 15 يگان به 104گردان رسيد كه با توجه به محورهاي عمليات، مأموريت هر يك از قرارگاه‌ها و يگان‌ها تعيين شد.

همزمان با تعيين مأموريت يگان‌ها و بررسي جزئيات بيشتر طرح مانور، يگان‌ها، كارشناسايي وضعيت دشمن در منطقه و آماده‌سازي منطقه و نيروها را آغاز كردند. اگر چه آماده‌سازي منطقه و حضور نيروها در محورهاي عمليات به دليل شرايط سخت منطقه به آهستگي صورت مي‌گرفت و شرايط مطلوب فراهم نشده بود، اما با وجود مشكلات فراوان، يگان‌ها در 25 دي 1366 آماده عمليات شدند.



وضعيت دشمن:


‌تحرك نيروهاي خودي در منطقه فاو و اجراي عمليات بزرگ سالانه در منطقه‌ جنوب، سبب گرديد تا دشمن توجه ذهني و تمركز نيروهاي خود را به منطقه‌‌ جنوب معطوف نمايد. وضعيت فصلي در منطقه شمال غرب نيز به گونه‌اي بود كه دشمن با توجه به سوابق عمليات‌هاي پيشين رزمندگان اسلام در اين منطقه، امكان عمليات جدي و گسترده را پيش‌بيني نمي‌كرد.

در مجموع اين عوامل منجر به غافلگيري دشمن شد. حتي پس از اجراي مرحله اول عمليات، دشمن همچنان از انتقال نيروي متناسب با اين عمليات به منطقه امتناع كرد. تنها پس از آغاز مرحله دوم عمليات و با پيشروي به سمت محور اصلي عمليات، دشمن در اين منطقه حضور پيدا كرد و تدريجاً به انتقال يگان‌هاي جديد و يگان‌هاي احتياط سپاه يكم و سپاه دوم و همچنين دو تيپ 66 و 68 نيروي مخصوص از لشكر گارد، اقدام كرد. نيروهاي دشمن كه از ابتدا تا انتهاي عمليات به منطقه وارد شدند مجموعاً 8 تيپ و 4گردان بودند.

اجراي عمليات:

به رغم مشكلات بسياري كه براي اجراي عمليات در فصل سرما و يخبندان و در ميان ارتفاعات صعب‌العبور وجود داشت، تلاش‌هاي وسيعي به منظور فراهم سازي مقدمات عمليات انجام گرفت. علاوه بر اقدامات شناسايي و طرح‌ريزي عمليات، فعاليت‌هاي گسترده‌اي براي باز نگاه داشتن جاده در مقابل ريزش برف انجام گرفت. علاوه بر اين براي تردد نيروهاي لشكرهاي 10و31 در محور قميش، روي رودخانه قلعه چولان پلي نصب شد.

سرانجام پس از استقرار نيروها، عمليات بيت‌المقدس2 در ساعت1:15بامداد روز جمعه 25/10/66 با رمز مبارك يا زهرا سلام‌الله عليها آغاز شد. ابتدا يگان‌هاي قرارگاه نجف و سپس نيروهاي قرارگاه قدس در سه محور ويولان، دشت هرمدان و ارتفاع قميش وارد عمل شدند.

نتايج عمليات در شب اول به شرح زير بود:

    لشكر 32 انصار در محور ماووت تحت امر قرارگاه قدس براي تصرف يال‌هاي انتهايي قشن وارد عمل شد. اهميت تصرف و پاكسازي و تأمين اين منطقه به دليل فراهم سازي امكان عبور يگان‌هاي بعدي به سمت ارتفاع آمدين بود. پيچيدگي و استحكامات موجود در منطقه سبب گرديد تا ادامه عمليات در اين محور به شب بعد موكول شود.
    لشكر 31 عاشورا روي ارتفاع قميش وارد عمل شد و با استفاده از راه‌كار لشكر 10 سيدالشهدا‌(ع) پيشروي كرد طوري كه قبل از روشن شدن هوا، مواضع دشمن در اين محور سقوط كرد.
    لشكر 6‌ پاسداران نيمي از ارتفاع ويولان را تصرف كرد. علت اصلي عدم تصرف كامل اين ارتفاع، وجود برف زياد و مشكل تردد نيروها بود.
    لشكر 5 نصر، تيپ 35 امام حسن(ع) و تيپ 18 الغدير‌ دشت هرمدان را تا ساعت 9 صبح پاكسازي كردند.
    ارتفاع قميش در محور لشكر 10 به طور كامل تصرف شد و در سمت لشكر 31 قله اصلي آن تصرف نشد و الحاق كامل ايجاد نگرديد.

مجموعاً در شب اول به رغم مشكلاتي كه در تردد نيروها در ميان برف و كوهستان و در مسيرهاي طولاني وجود داشت، بخش عمده اهداف مورد نظر تأمين شد.

با روشن شدن هوا عمليات همچنان ادامه يافت. نيروهاي دشمن كه در محاصره قرار گرفته بودند. بعضاً براي فرار به ميان برف‌ها مي‌رفتند كه جز مرگ يا اسارت سرانجام ديگري نداشتند. در مجموع، عكس‌العمل جدي و قابل توجهي از دشمن‌ مشاهده نشد و همين امر نشانه‌ غافلگيري دشمن نيز بود.

متقابلاً برابر تدبير فرماندهي قرارگاه نجف براي ورود به تنگه قميش و پشت سرگذاشتن مواضع دشمن، نيروهاي تحت امر اين قرارگاه با يك خيز نسبتاً بلند وارد تنگه شدند و بدين ترتيب مواضع دشمن در پشت ارتفاعات قميش از سمت دهكده، متزلزل شد، ضمن اين كه نيروهاي لشكر عاشورا نيز قبل از ورود نيروهاي قرارگاه نجف به داخل تنگه، قلعه اصلي ارتفاعات قميش را تصرف كردند و در نتيجه نيروهاي خودي به طور كامل بر اين منطقه مسلط شدند.

موقعيت جديد نيروهاي خودي در اين منطقه (تنگه قميش) و تأثيرات ناشي از اين وضعيت، منجر به افزايش حساسيت دشمن و در نتيجه افزايش فشار قواي عراقي براي باز پس‌گيري منطقه گرديد.

پس از اين مرحله‌‌ موفقيت آميز، لازمه‌ تداوم عمليات تصرف ارتفاعات دولبشك و الاغلو بود كه بدين وسيله امكان پيشروي به سمت ارتفاعات موكبه و قيوان فراهم شود. با گذشت زمان و تداوم عمليات نيروهاي خودي در شبها و روزهاي بعد، در اوضاع جوي بسيار نامساعد و افزايش تدريجي حضور نيروهاي دشمن و فشار آنها، ادامه عمليات ضرورتاً نياز به توان بيشتري داشت و اين امر تنها با كسب زمان براي بازسازي يگان‌ها امكانپذير بود. بنابراين، نيروها در محورهاي مختلف به تثبيت منطقه تصرف‌شده اقدام كردند.

در اين عمليات ضمن تصرف ارتفاعات آمدين، ويولان، گوجار، قميش، تپه‌سوزني و گرده شيلان، امكان تردد نيروهاي قرارگاه رمضان به مناطق آزاد‌شده در داخل خاك عراق فراهم شد. در اين ميان، مجموعاً بيش از 70% از اهداف عمليات تأمين شد. در اين عمليات بيش از پنج هزار نفر از نيروهاي دشمن كشته و زخمي و بين 50 تا 100% يگان‌هاي درگير آن در منطقه منهدم شدند. غنائم به دست آمده در اين عمليات نيز قابل توجه بود.


خلاصه گزارش عمليات :

نام‌ عمليات: بيت‌ المقدس‌2
زمان‌ اجرا:
آغاز عمليات     ۲۵/۱۰/۱۳۶۶
پايان عمليات     ۲/۱۱/۱۳۶۶
تلفات‌ دشمن‌ : 5400(كشته، زخمي‌ و اسير)
رمز عمليات: يا زهرا(سلام‌ الله‌ عليها)
مكان‌ اجرا: غرب‌ ارتفاعات‌ منطقه‌ عمومي‌ ماووت‌ عراق‌ - محور شمالي‌ جنگ‌
ارگان‌هاي‌ عمل‌كننده: نيروهاي‌ سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامي‌
نوع تك : گسترده
فرماندهي : سپاه
اهداف‌ عمليات: آزادسازي‌ مناطق‌ در دست‌ دشمن‌ و تسلط‌ بر بلندي‌هاي‌ منطقه‌ با فتح‌ ارتفاعات‌ يولان، دست‌ هرمدان‌ و روستاهاي‌ منطقه‌



۲۵ / ۱۰ / ۱۳۹۲

نظرات شما
نام و نام خانوادگي :    
ايميل :
نظر شما :
توجه نماييد : نظرات شما پس از تاييد مدير سايت نمايش داده خواهد شد
 
وضعيت نظر جديد : ---


نظرات ارسال شده :

  
تعداد نمايش : ۸۶۷
Copyright : www.KongerehSardaran.ir    Email : Info@KongerehSardaran.ir    Powered by : ProgrammersHeaven